KONU BAŞLIKLARI
1. 14-16. Yüzyıllarda İzmir’de Kültürel Yapı, Ulema- Siyaset İlişkisi
• Şehrin Bizans, Aydınoğulları ve Osmanlı dönemlerindeki idari yapısının alimlere ve ilmi çalışmalara etkisi
• Siyasi değişimlerin İzmir’in ilmî ve kültürel hayatındaki etkileri
• İzmir’in sosyal yapısı ve toplumdaki yaşam biçimleri
• Ekonomik faaliyetlerin şehirdeki ilmî ve kültürel hayata katkıları
• Toplumsal sınıfların ve grupların birbirleriyle olan etkileşimleri
• İzmir’de Esnaf Loncaları ve Sosyal Yapı
• İzmir’de Vakıf Sistemi, Hayrat Kurumları ve Sosyal Yardımlaşma
• Bizans ve Osmanlı İzmir’inde Kültürel Etkileşimler
• İzmir’de Farklı Dini ve Etnik Toplulukların Bir Arada Yaşam Kültürü
• İzmir’de Dinler ve Mezhepler Arası İlişkiler
• İzmir’de Sanat ve Mimarinin Gelişimi ve Bu Gelişimdeki Kültürel Etkiler
2. 14-16. Yüzyıllarda İzmir’de Temel İslam Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatları ile Felsefe ve Din Bilimleri Alanlarındaki Çalışmalar
3. 14-16. Yüzyıllarda Medreseler, Örgün ve Yaygın Eğitim Kurumları
• İzmir’deki Medreselerin Tarihsel Gelişimi ve Eğitim Müfredatları
• Aydınoğlu Beyliği Dönemindeki Medreseler
• Birgivî Medresesi
• Hisar Camii Medresesi
• Abdülfettah Medresesi
• Hatuniye Medresesi
• Kapdanpaşa Medresesi
• Kurşunlu Medrese
• Diğer Medreseler
• Medreselerin kuruluşu ve eğitim sistemleri
• Medreselerin mimari yapıları ve sosyal rolleri
• Medreselerde okutulan dersler ve kullanılan eğitim materyalleri
• Medreselerin İlmî ve Kültürel Hayattaki Yeri
• Medreselerin İzmir’deki ilmî hareketliliğe katkıları
• Medrese eğitiminin toplumsal hayata etkileri
• İzmir’deki medreselerin diğer eğitim kurumlarıyla olan ilişkileri
4. 14.-16. Yüzyıllarda İzmir’de Dinî Hayat
• İzmir’deki camilerin tarihi ve dini hayattaki önemi
• Vakıfların toplumdaki rolü ve dini hayata katkıları
• Tasavvufun toplum, sosyal yapı ve günlük hayat üzerindeki etkileri
• Tasavvufun dönemin politik ve ekonomik yapıları üzerindeki etkileri
• İzmirli tasavvuf önderlerinin manevî liderlik rolleri ve düşüncelerinin yayılması
• Tekke, zaviye ve tasavvufi tarikatların rolü
• Tasavvufun şiir, müzik ve diğer sanat dallarındaki etkisi
• Tasavvuf ve edebiyat ilişkisi, önemli edebi şahsiyetler ve eserler
• Tasavvufi edebi eserler, şiirler, ilahiler ve müzik eserleri
• İslamî ilimler alanında İzmir’de yapılan çalışmalar ve bu çalışmaların katkıları ilmî ve kültürel Hayata Etkisi
• İslâmî ilimlerin İzmir’deki toplumsal ve kültürel hayattaki rolü
5. 14.-16. Yüzyıllarda İzmir’de Tıp, Coğrafya, Astronomi, Matematik ve Doğa Bilimleri
• Tıp, matematik ve doğa bilimleri çalışmaları
• Hacı Paşa’nın tıp alanındaki eserleri ve çalışmaları
• İzmir’deki tıp eğitim kurumları ve hastaneler
• Bilimsel çalışmaların İzmir’deki toplumsal ve kültürel hayata etkileri
• Coğrafya alanındaki çalışmalar, Piri Reis ve Eserleri
6. 14-16. Yüzyıllarda İzmir’de Dinler ve Mezhepler
• İzmir’de İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik Arasındaki Dinî Etkileşimler
• İzmir’de Farklı Mezheplerin Varoluşu ve Bu Mezheplerin Şehirdeki Sosyal Yaşama Etkileri
• İzmir’de Dinî Yapılar ve Bu Yapıların Farklı İnançlardan İnsanlar Üzerindeki Etkileri
7. Kütüphaneler ve Kitap Kültürü
• İzmir’in Tarihi Kütüphaneleri ve Yazma Eserler
• İzmir’deki önemli kütüphanelerin tarihçesi ve koleksiyonları
• Yazma eserlerin korunması ve günümüze ulaşan örnekler
• Kütüphanelerin toplumsal ve kültürel hayattaki rolü
• İzmir’de kitap kültürü ve şehirde bulunan yazma eserlerin bilimsel önemi ve kültürel mirasa katkıları
8. 14-16. Yüzyılda İzmir’de İlmi ve Kültürel Hayatta Kadının Rolü
9. 14-16. Yüzyılda İzmir’de Etkili Olan Şahsiyetler ve Faaliyetleri
• Aydınoğlu Umur Bey
• Şeyh Bedrettin
• Diğerleri
10. 14-16. Yüzyıllar Arasında İzmir’de Yaşamış Âlimler, Eserleri ve Etkileri
14-16. Yüzyıllarda İzmir’de Yaşamış Bazı Âlimler ve Eserleri
Hacı Paşa, Celâleddin Hızır B. Ali el-Konevî el-Aydınî (öl. 820/1417)
• el-Kummî’u’l-Celâlî
• et-Teshîl fi’t-Tıbb
• İhtiyârâtü'ş-Şifâ'
• Kitâbı Âdâbü's-Sâlihîn
• Kitabü's-Saâdet ve'l-İkbâl
• Kitabü't-Teysir fi İlmi't-Tıbb
• Mecma’u’l-Envâr fî Cemî’i’l-Esrâr
• Mesâlikü’l-Kelâm fî Mesâili’l-Kelâm
• Müntahabü’ş-Şifâ
• Şerhu Levâmi‘i’l-Esrâr fî Şerhi Metâli‘i’l-Envâr
• Şerhu Tavâli‘i’l-Envâr
• Şifâ’ü’l-Eskâm ve Devâ’ü’l-Âlâm
• Şifâ-yı Müntehab
• Tealim Fi't-Tıb
İbn Ferişte, Abdülmecid b. Abdülaziz et-Tirevî (İbn Melek) (öl. 821/1418’den sonra)
• Aşknâme-i İlâhi
• Bahrü’l-Hikem
• Câvidânnâme Tercemesi
• Hidâyetnâme
• İnşâ-yı Cedîd
• Kânûn-i İlâhî
• Lugat-ı Kur'ân
• Lugat-i Feriştehzâde alâ Hurûfi't-Teheccî
• Mebâriku’l-Ezhâr fî Şerhi Meşâriki’l-Envâr
• Meşâriku’l-Envâr
• Muhtasar
• Nazmu’l-Luga
• Ravzatü’l-Muttakîn
• Risâle fî’l-Mezâhir fî Beyâni Siyeri’l-Meşâyih
• Risâle-i Âhiretnâme
• Risâle-i Hurûf
• Sa‘âdetnâme
• Subha-i Sıbyân
• Şerhu Esmâ’i’l-Hüsnâ
• Şerhu Mecma‘i’l-Bahreyn ve Mülteka’n-Neyyireyn
• Şerhu Merâhi’l-Ervâh
• Şerhu Mesâbîhu’s-Sünne
• Şerhu Tuhfeti’l-Mülûk
• Şerhu Vikâyeti’r-Rivâye fî Mesâ’ili’l-Hidâye
• Terceme-i Kasîdetü'l-Bürde
Kettânî, Muhammed b. Hızır et-Tirevî (öl. 837/1433?)
• es-Sultânü’l-Alî ve’l-Burhânü’s-Senî
Muhammed b. Kâdî Ayasulug (öl. 850/1446)
• Şerhu Mecmâ‘i’l-Bahreyn
el-Bergamavî, Şücâ` b. Mustafa (öl. 870/1466)
• Zübdetü'l-Ferâ'iz
Kâfiyeci, Ebû Abdullah Muhyiddin Mehmed b. Süleyman b. Sa‘d el-Bergamavî (öl. 879/1474)
• ed-Dürretü'l-Ğâliyeti'n-Nûrâniyye ve'l-Eltâfü'ş-Şerîfeti'r-Rabbâniyye
• el-Envâr fî İlmi't-Tevhîd ellezî Hüve Eşrafü'l-Ulûm
• el-Envârü’s-Sa‘âde fî Şerhi Kelimeteyi’ş-Şahâde
• El-Ferah ve’s-Sürûr fî Beyâni’l-Mezâhibi’l-Erba‘a fî’l-Usur
• el-Kâfî eş-Şâfî
• el-Muhtâr fî Tahrîri Mes'eleti'l-Kuhl
• el-Muhtasar fî İlmi’l-Eser
• el-Muhtasar fî İlmi’t-Târîh
• el-Vecîzü’n-Nizâm fî İzhâri Medâriki’l-Ahkâm
• en-Niseb li-Ehli’l-Edeb
• en-Nüzhe fî Ravzati’r-Rûh ve’n-Nefs
• er-Rahme fî Beyâni Ahvâli Âlemi’l-Berzâh
• er-Remz fî İlmi’l-İstibdâl
• er-Rûh fî İlmi'r-Rûh
• et-Temhîd fî Şerhi’t-Tahmîd
• et-Tergîb fî Keşfî Rumûzi’t-Tehzîb
• et-Teysîru fî Kavâidi İlmi't-Tefsîr
• et-Tezkiretü fî Vakfi's-Sultâni'z-Zâhir
• Hülâsatü’l-Akvâl bi’l-Hucec ve’l-Beyyinât fî Kavli’n-Nebi
• İ‘râbu Ekmeli’l-Hamd
• İcâzetnâme
• Kavâ‘idü'l- İ‘râb Şerhi
• Kitabu Akdi'l-Ferâid min Bahri'l-Fevâid fi Tefsiri'l-Esmai'l-Hüsna
• Kitabü’ş-Şifa bi-Bereketi’d-Dua
• Kurratü'n-Nevâzır fî Ravzati'n-Nevâdir
• Makâle fî Dîbâceti’l-Misbah
• Menâzilu’l-Ervâh fî’t-Tasavvuf
• Muhtasar fî İstibdâli’l-Vakf
• Neşâtü’s-Sudûr fî Şerhii’l-Ferah ve’s-Surûr fî Beyâni'l-Mezâhibi'l-Erba‘ati fi'l-‘Usûr
• Neşâtü'l-Beşâra bi'l-İşâra
• Nüzhetü’l-Ashâb
• Nüzhetü’l-İhvân fî Tefsîri Kavlihî Te‘âlâ “Yâ Lûtu innâ Rusülü Rabbike”
• Nüzhetü’l-Mu‘rib fi’l-Meşrık ve’l-Mağrib
• Remzü'l-Esrâr fî Mes'eleti'l-Kuhl
• Risâle fî Evcühi İ‘râbi “Zeydün Kâ’imun”
• Risâle fî Tedvîni İlmi'l-Kumûn ve'l-Bürûz
• Risâletun fi’l-İstisnâ
• Seyfu’l-Kudât ale'l-Bugât
• Seyfü’l-Mülûk ve’l-Hukkâm
• Şerhu’l-İʿrâb an Kavâʿidi’l-İʿrâb
• Şerhü Akâ'idi'l-Adudîye
Rûşenî, Dede Ömer et-Tirevî el-Halvetî (öl. 892/1487)
• Agâz-ı Kitâb-ı Merâtib-ı Seb'a
• Asar-ı Aşk
• Bülbülnâme
• Çobannâme
• Dîbâce-i Ma'nevî-i Gülşenî
• Dilküşâ
• Dîvân
• Gazeliyyât
• Hâşiye alâ Tefsîri'l-Beyzâvî
• İntihâb-ı Risâle-i Miskînnâme ve Gazeliyyât-ı Dede Ömer Rûşenî
• Kitâb-ı Mevlânâ
• Manzûme-i Rûşenî
• Miskinliknâme
• Musa Peygamber ile Çoban Kıssası Tercümesi
• Neynâme
• Risâle der Beyân-ı Ahvâl ve Makâmât
• Silsilenâme-i Rûşenî
• Tarîkatnâme
• Terceme-i Ferâ’izü’s-Sirâciyye
• Terceme-i Kand-i Nebat
• Tercî-i Bend
Bergamavî, Kemâl Zerd Kemâl, Kemâl-i Zerd, Sarıca Kemâl (d. ?/? - ö. 894’ten sonra ?/1488-89’dan sonra ?)
• Tercümânü’l-Belâğa
Bergamavî Kadri b. İbrî (ö. 937/1530’dan sonra)
• Ta‘lîka ale‘n-Nukâye fî Muhtasari’l-Vikâye
Yûsuf b. Abdullah el-Hüseynî el-Ermeyûnî eş-Şâfi'î el-İzmirî (öl. 958/1551)
• Erba'ûne Hadîsen fî Fezâili Âyeti'l-Kursî
Muslihuddin Mustafa b. Pîr Ali Bostanzâde er-Tirevî el-Aydınî (öl. 977/1569)
• Hâşiyetü Bostân Efendi alâ Tefsîri’l-Beydâvî
Takıyyüddin Mehmed b. Pîr Ali el-Birgivî (öl. 981/1573)
• Âdâbü’l-Bahs ve’l-Münâzara
• Ahvâlü Atfâli'l-Müslim
• Amentü Şerhi
• Babatü’s-Salihin ve Savaikü’l-Münafikın
• Binâ’ü’l-Kifâye
• Cevhere-i Behiyye-i Ahmediyye fî Şerhi’l-Vasıyyeti’l-Muhammediyye
• Cilâ’ü’l-Kulûb
• Damgatü’l-Mübtedi’in fi’s-Süluki ila Tariki’l-Müteşerri’in
• ed-Dürrü’l-Yetîm
• el-Avâmil fi’n-Nahv
• el-Avamilü'l-Cedîde
• el-Emsiletü'l-Fadliye fi's-Sarf
• el-Hadîsü’l-Erba‘ûn
• el-İrşâd
• El-Maksud
• el-Mukaddimetü’t-Tefsîriyye
• el-Vesîletü'l-Ahmediyye ve'z-Zerî‘ati's-Sermediyye fî Şerhi't-Tarîķati'l-Muhammediyye
• Erba'ûne Hadîsen
• er-Redd ale’l-Fetvâ li-Ebi’s-Su‘ûd
• es-Seyfü’s-Sârim fî Ademi Cevâzi Vakfi’l-Menkûl ve’d-Derâhim
• es-Sıhâhu’l-Acemiyye
• et-Tarîkatü’l-Muhammediyye ve’s-Sîretü’l-Ahmediyye
• Fetâvâ
• Gurrenâme
• Hadîkatü’n-Necât
• Hâşiye alâ Hâşiyeti Şerhi Akâ’idi’n-Nesefî
• Hâşiye alâ Îkâzi’n-Nâ’imîn ve İfhâmi’l-Kâsırîn
• İhrâcü'l-Hakîka fî Tahrici Ehâdisi't-Tarîka
• İlm-i Akâid-i Ehli’s-Sünne ve’l-Cemâʻa ve İlm-i Ahlâk ve İlm-i Ahkâm-ı Şerʻiyye Tercümesi
• İlmihâl-i Vasiyyetnâme
• İm‘ânü’l-Enzâr
• İmtihânü’l-Ezkiya fi şerhi Muhtasari’l-Kafiye
• İnkâzü’l-Hâlikîn
• İzhâri’l-Esrâr
• Kanuni Sultan Süleymanın Vasiyyeti hakkında mektub
• Kavlü’l-Vasit Beyne’l-İfrat ve’t-Tefrit
• Keşfü’l-İnâye fî Mesâ’ili’l-Kifâye
• Kifâye fi't-Tasrîf
• Kifâyetü’l-Mübtedî
• Kitabu Garaibi’l-Ehadis
• Kitâbu'l-Îman ve'l-İstihsân fî Ehâdîsi Nebiyyina Muhammed
• Manzûme-i Birgivî
• Mecmatü’r-Resail
• Mehakki’l-Mutasavvıfîn ve’l-Müntesibîn ilâ Sülûki Tarîkillâh
• Mektûbu Mehmed Birgivî ilâ Atâ’ullah
• Mesâil Kelâmiyye
• Mev‘izât
• Mızraklı İlmihâl
• Miftâhu'l-Cenne
• Mu‘ribu’l-Avâmili’l-Cedîd
• Mu’addilü’s-Salat
• Mukaddime fi’s-Salât
• Mukayyed İlâveli Nahiv Cümlesi
• Müntehab min İğâseti'l-Lehfân
• Nahiv Cümlesi
• Namazda Tadil-i Erkân
• Nâme-i Şerîf
• Nûru’l-Ahyâ ve Tuhfetü’l-Emvât
• Rahatü’s-Salihin ve Sevaiku’l-Münafıkin
• Ravzatü'l-Cennât fi Usûli'l-İtikâd
• Risâle fî Âdâbi'l-Münâzara
• Risâle fî Ahzi'l-Ücreti ale'l-Kırâ’âti
• Risâle fî Bahsi’l-İrâdeti’l-Cüz’iyye
• Risale fi Beyani Ahvali Etfali'l-Müslimin
• Risale fi Fazıli’l-Ganiş-Şakir ala’l-Fakir ale’l-Fakir’s-Sabır
• Risâle fî Hıfzi’l-Emâlî
• Risâle fî Hurmeti't-Tegannî fi'l-Kur'ân ve'l-Hutbe
• Risale fi İsbati Ademi Cevazı Kirati’l-Kur’an bi-Ücre
• Risâle fî Mustalahi'l-Hadîs
• Risâle fî Şerhi Bismillâh ve Ba'di'l-Âyât
• Risâle fî Ubûri Beni İsrâl El-Bahr
• Risâle fî Usûli’l-Hadîs
• Risâle fî Vakfi’l-Menkûl
• Risale fi Vazaifi Navafili’l-İbadat
• Risâle fî Ziyâreti’l-Kubûr
• Risâle fi’l-Arâzi’l-Öşriyye ve’l-Harâciyye
• Risale fi’l-İrade’til-Cüz’iyye
• Risâle fî’l-Küfr
• Risâle fi’l-Musâfaha
• Risâle fi'l-Edeb
• Risâle fi'l-Vudû’i ve't-Teyemmüm
• Risale fi't-Tecvid li-Külli Tali'l-Kur'ani'l-Mecid
• Risâle fi't-Tevhîd
• Risâle li-İbtâl Vakfi’n-Nukûd
• Risâle-i Birgivî
• Risale-i Cihadiyye
• Risale-i Mesail-i Fıkhiyye ale’s-Sefer, et-Ticare
• Risâletü Reyhânü'l-Kulûb
• Risaletü’l-Adliye
• Risaletü’l-Vazaif mine’n-Nevafil
• Risâletü'l-Âdâb
• Risâletü'l-Akyise
• Risâletü'l-Berzahiyye
• Risâletün Ma'mûletün li-İbtâli Vakfi'n-Nukûd bi-dûni'l-Vasıyye
• Ruhu’s- Surruh Ala’l- Maksud
• Sıhah-ı Acemiyye
• Şerh-i Vasiyetnâme-i Birgivî
• Şerhu Lübbi'l-Elbâb fî İlmi'l-İ'râb
• Şerhu Şurûti's-Salât
• Şerhu Zuhru'l-Müteehhilîn
• Şerhu’l-Ehadisi’l-Erbain
• Şerhu'l-Emsileti'l-Fazliyye
• Şerhü'l-Maksûd
• Tarîkati'l-Muhammediyye
• Te'dîbü's-Sıbyân
• Tefsîru Sûreti’l-Bakara
• Tekmile-i Târikat-ı Muhammediye Tercümesi
• Terceme-i Muaddilü’s-Salât
• Tercüme-i Tarikat-ı Birgivi Muhammed
• Tuhfe-i Murâdî
• Tuhfetü’l-Mülûk
• Tuhfetü’l-Müsterşidin fi Beyani Mezahibi’l-Farki’l-Müslimin
• Usulü'l-Hadis
• Vesâyâ Müte‘allika bi’l-Muhtazar ve’l-Meyyit
• Vezaifu Navafili’l-İbadat
• Zuhru’l-Müte’ehhilîn ve’n-Nisâ’ fî Ta‘rîfi’l-Athâr ve’d-Dimâ’
• Zuhrü'l-Mülûk
Muhammed b. Hüsâm el-Ayaslûgî (986/1578'den sonra)
• Mugnî'l-Usûl fî Câmi'i'l-Usûl
• el-Mu'în Şerhu Hırzi’l-Emânî ve Vechi’t-Tehânî
• Tercemetü Risaleti’l-Vakf ve’l-İbtida
ez-Zelilî, Yusuf b. Mustafa el-Bergamavî (öl. 990/1582-83?)
• Destân-ı Zelîlî
Kara Çelebi, Mehmed et-Tirevî (öl. 1009/1600’den sonra)
• Metâli'u'l-Envâr ve Levâmi'u'l-Esrâr
• Tefsîru Sûreti'l-Fâtiha
• Tefsîru Sûreti Yasin
Bergamalı İbrâhim Efendi (öl. 1014/1606)
• el-Envârü’l-Bevârık fî Tertîbi Şerhi’l-Meşârık
• Mebâriku’l-Ezhâr fî Şerhi Meşârikı’l-Envâr
• Mecma'ü'l-Akaid li-Ehli'l-Mevaid
• Merâfiku’l-Ahyâr fî Tertîbi Meşârıki’l-Envâr
• Nazmu'l-Ferâ'id fî Silki Mecma'i'l-Akâ'id
• Risâle fi’l-Ehâdîsi’l-Mevzû‘a
• Tertîbu Tuhfetü'l-Ebrâr bi-Şerhi Meşâriki'l-Envâr
Ayşî Mehmed Efendi et-Tirevî (ö. 1016/1607)
• Ruhu’s-Suruh
• Ta'bîrnâme
• Şerhü'l-Binâ'i'l-Efâl
Müelliflere ait yazma eserler için tıklayınız.